Η Επιβίωση Του Δέντρου Joshua Απειλείται Από Την Κλιματική Αλλαγή
Στα τέλη του Ιανουαρίου του 2019, και μετά την πιο μακρά παύση εργασιών της κυβέρνησης στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών, ειδησεογραφικά μέσα άρχισαν να αναφέρονται στη ζημιά που είχε προκληθεί στο Εθνικό Πάρκο Δέντρου Joshua. Η έλλειψη επίβλεψης από το προσωπικό κατά τη διάρκεια της παύσης, δημιούργησε χάος στο πάρκο, καθώς οι επισκέπτες προχώρησαν σε πράξεις βανδαλισμού, διαταράσσοντας το εύθραυστο έδαφος της ερήμου και κόβοντας μερικά από τα ομώνυμα δέντρα Joshua, από τα οποία πήρε το όνομά του το πάρκο. Μάλιστα, σύμφωνα με ένα πρώην επιστάτη του πάρκου, θα μπορούσε να πάρει εκατοντάδες χρόνια για το Εθνικό Πάρκο του Δέντρου Joshua, ένα από τα πιο δημοφιλή στις Η.Π.Α., να επανέλθει στην πρότερή του κατάσταση.
Δυστυχώς, οι ανυπάκουοι επισκέπτες του πάρκου δεν αποτελούν τη μοναδική απειλή για την επιβίωση του δέντρου Joshua. Αντιθέτως, το εν λόγω δέντρο αντιμετωπίζει αυξανόμενη πίεση και λόγω του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής.
Το Δέντρο Joshua: Η Κλιματική Αλλαγή Δημιουργεί Πίεση Στο Εμβληματικό Φυτό Της Καλιφόρνια
Το δέντρο Joshua, ένα από τα πιο εμβληματικά φυτά της ερήμου, αναπτύσσεται κυρίως στην Έρημο Μοτζάβε, μια νοτιοδυτική περιοχή της Βορείου Αμερικής που εκτείνεται από την Αριζόνα, τη νότια Καλιφόρνια, τη Νεβάδα και τη Γιούτα στις Η.Π.Α. έως και τη βορειοανατολική άκρη του Μεξικού. Παρότι τα δέντρα Joshua κυριαρχούν κυρίως σε αυτή την περιοχή, εντοπίζονται επίσης στην Έρημο Σονόρα και στα Βουνά Σαν Μπερναρντίνο.
Αυτό που προτιμούν σε περιοχές όπως η Έρημος Μοτζάβε, είναι το μεγαλύτερο υψόμετρο και το πιο ψυχρό κλίμα. Ωστόσο, οι πιο υψηλές θερμοκρασίες, η αυξανόμενη ξηρασία και η μείωση των υπόγειων υδάτων, έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο δέντρο Joshua.
Σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα, αν o ο ρυθμός της κλιματικής αλλαγής παραμείνει αμείωτος, σε συνδυασμό με τα συνηθισμένα επίπεδα εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, το ενδιαίτημα του δέντρου Joshua θα μειωθεί μόλις στο 0.02% της σημερινής του έκτασης μεταξύ του 2070 και του 2099.
Η προβλεπόμενη μείωση γίνεται ενδεχομένως ακόμη πιο ανησυχητική, δεδομένων των αλλαγών στις οποίες κατάφερε να ανταπεξέλθει το εν λόγω φυτό ανά τις χιλιετίες. Ως είδος, το δέντρο Joshua είναι περίπου 2.5 εκ. ετών και καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του, έχει αντιμετωπίσει πολλές κλιματικές αλλαγές.
Η Ιστορία Και Η Εξέλιξη Του Δέντρου Joshua
Σήμερα, τα δέντρα Joshua περιορίζονται σε μια σχετικά μικρή έκταση, καθώς αναπτύσσονται κατά βάση σε απομονωμένες περιοχές σε υψηλότερα υψόμετρα της Ερήμου Μοτζάβε.
Πριν από 25.000 χρόνια, όμως, η «Έρημος» Μοτζάβε ήταν ένα εντελώς διαφορετικό μέρος.
Κατά την Πλειστόκαινη εποχή, στην περιοχή που σήμερα βρίσκονται οι νοτιοδυτικές Ηνωμένες Πολιτείες, εντοπίζονταν αρκετές λίμνες με βρόχινο νερό. Μια σειρά από λίμνες και ποτάμια, καθώς και οι αυξημένες κατακρημνίσεις, τροφοδοτούσαν ένα πολύ πιο πλούσιο περιβάλλον από αυτό που βλέπουμε εμείς σήμερα. Οι πεδιάδες που σήμερα είναι συνυφασμένες με το ενδιαίτημα της ερήμου, κάποτε ήταν κατάφυτες με άρκευθο και πεύκα. Οι βουνοπλαγιές που σήμερα είναι καλυμμένες με ιωδιούχους θάμνους και γιούκα Μοτζάβε, κάποτε φιλοξενούσαν διαφόρων ειδών λεύκες και έλατα. Ήταν ακόμη το «σπίτι» για μια μεγάλη ποικιλία ζώων, από αρκούδες, λύκους και άλκες, μέχρι μαμούθ, γιγάντιους βραδύποδες του εδάφους και γάτες με χαυλιόδοντες.
Κατά την πλούσια αυτή περίοδο στην ιστορία της ερήμου, το δέντρο Joshua ευδοκιμούσε. Η έκταση που καταλάμβανε ήταν πολύ πιο εκτεταμένη, φτάνοντας μέχρι τα νότια στο δέλτα του ποταμού Κολοράντο στο Μεξικό – περισσότερα από 480 χιλιόμετρα (300 μίλια) από το πιο νότιο σημείο που συναντάται σήμερα το δέντρο Joshua. Και αντίθετα με τις σημερινές του προτιμήσεις για τα μεγαλύτερα υψόμετρα, υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι το δέντρο Joshua αναπτυσσόταν ακόμη και σε υψόμετρο 60 μέτρων (200 ποδιών) πάνω από το επίπεδο της θάλασσας, στην Κοιλάδα του Θανάτου.
Περίπου 12.000 χρόνια πριν, ωστόσο, όταν τελείωσε η Πλειστόκαινη εποχή, όλα άρχισαν να αλλάζουν. Η εποχή των παγετώνων έφτανε στο τέλος της. Καθώς οι παγετώνες υποχωρούσαν προς το βορρά, παίρνοντας μαζί τους τον πολικό αεροχείμαρρο, στην έρημο Μοτζάβε άρχισαν να σημειώνονται λιγότερες βροχές και το κλίμα να γίνεται θερμότερο. Οι λίμνες και τα ποτάμια ξεράθηκαν και με την πάροδο του χρόνου, η χλωρίδα και η πανίδα της περιοχής άλλαξαν.
Ενώ τα ζώα μπορούν να μεταναστεύουν με μεγαλύτερη ευκολία σε πιο ευνοϊκά κλίματα, τα φυτά δεν διαθέτουν αυτή την «πολυτέλεια». Το κλειδί για να επιβιώσουν στις κλιματικές αλλαγές, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη διασπορά των σπόρων και τον παράγοντα της τύχης, καθώς τα ζώα και τα πουλιά μεταφέρουν τους σπόρους σε περιοχές που το κλίμα είναι πιο ευνοϊκό.
Οι Προσαρμογές Του Δέντρου Joshua Δεν Μπορούν Να Ανταπεξέλθουν Στο Γρήγορο Ρυθμό Της Κλιματικής Αλλαγής Σήμερα
Το δέντρο Joshua συγκαταλέγεται ανάμεσα στα τυχερά φυτά που κατάφεραν να επιβιώσουν και να υπάρχουν για αρκετά χρόνια μετά την Πλειστόκαινη εποχή. Ωστόσο, οι κλιματικές αλλαγές του παρελθόντος έλαβαν χώρα σε βάθος χιλιετιών. Υπήρχε χρόνος ώστε το δέντρο Joshua – μέσα από την τυχαία διασπορά σπόρων – να μεταφερθεί σταδιακά σε μεγαλύτερα υψόμετρα, να εγκατασταθεί σε θύλακες με ψυχρότερα και πιο υγρά κλίματα, και, με άλλα λόγια, να προσαρμοστεί.
Ωστόσο, η ταχύτητα της υπερθέρμανσης του πλανήτη σήμερα, αποδεικνύεται υπερβολική και είναι δύσκολο να πει κανείς αν το δέντρο Joshua θα καταφέρει να ανταποκριθεί σε αυτό το ρυθμό. Παρότι οι επιστήμονες διατηρούν ελπίδες για την επιβίωση του δέντρου σε αυτά που ορίζουν ως «κλιματικά καταφύγια» (climate refugia), στην περίπτωση του Πάρκου, αυτό συνεπάγεται ψυχρούς θύλακες σε μεγάλα υψόμετρα προς το βορρά, η ύπαρξη των οποίων μπορεί να μην είναι αρκετή.
Αυτό συμβαίνει λόγω ενός μικροσκοπικού, ταπεινού εντόμου που τυχαίνει να βρίσκεται σε αποκλειστική σχέση με το δέντρο Joshua.
Το Δέντρο Joshua, Η Κλιματική Αλλαγή Και Ο Σκόρος Γιούκα
Σε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα συμβίωσης, τα δέντρα Joshua έχουν μια ενδιαφέρουσα σχέση κοινής εξέλιξης με το σκόρο γιούκα (γνωστός, επίσης, και ως σκόρος Pronuba). Και μάλιστα είναι απόλυτα αφοσιωμένοι: χωρίς το δέντρο Joshua, ο σκόρος γιούκα δεν μπορεί να παραγάγει προνύμφες, ενώ χωρίς το σκόρο γιούκα, το δέντρο Joshuaδεν μπορεί να παραγάγει σπόρους
Θέλετε να μάθετε περισσότερα για αυτή τη συμβιωτική σχέση; Πατήστε εδώ για να διαβάσετε το άρθρο μας σχετικά με ενδιαφέροντα στοιχεία για το δέντρο Joshua!
Όπως φαίνεται, ο σκόρος γιούκα είναι το ΜΟΝΑΔΙΚΟ έντομο που μπορεί να επικονιάσει το δέντρο Joshua. Και η επικονίαση είναι ζωτικός παράγοντας για την επιβίωση του δέντρου μακροπρόθεσμα.
Χωρίς επικονίαση = δεν υπάρχουν σπόροι = δεν υπάρχει τρόπος για πολλαπλασιασμό του είδους εντός των κλιματικών καταφυγίων
Σωστά; Ίσως το δέντρο Joshua να έχει έναν ακόμη άσσο στο μανίκι του. Σε ορισμένα από αυτά τα καταφύγια σε υψηλά υψόμετρα, οι επιστήμονες έχουν παρατηρήσει κάτι που ονομάζουν «νεραϊδένιους δακτυλίους» - δηλαδή κυκλικούς σχηματισμούς με «μωρά» δέντρα Joshua. Πώς έφτασαν εκεί; Σίγουρα όχι με την κανονική επικονίαση, όπως αποδείχτηκε. Τα δέντρα Joshua διαθέτουν μια ακόμα κρυμμένη υπερδύναμη: μπορούν να δημιουργήσουν κλώνους!
Μέσα από ένα δίκτυο ρηχών ριζών που ονομάζονται ριζώματα, τα δέντρα Joshua έχουν τη δυνατότητα να πολλαπλασιάσουν τον εαυτό τους παράγοντας μωρά κλώνους. Αυτή η προσαρμογή του δέντρου Joshua είναι εξαιρετική για την ανάκαμψη μετά από οξείες καταστροφές όπως οι πλημμύρες, ωστόσο δεν αποτελεί την καλύτερη στρατηγική για τον πληθυσμό του δέντρου Joshua σε βάθος χρόνου. Οι κλώνοι είναι ευάλωτοι σε παράσιτα και ασθένειες και, φυσικά, δεν μπορούν να διασπείρουν το είδος σε νέα κλίματα. Μένουν «κολλημένοι» εκεί που έχει τις ρίζες του το αρχικό δέντρο.
Οπότε, επιστρέφουμε στους σκόρους. Δυστυχώς, δεν είναι ξεκάθαρο αν οι σκόροι θα μετακινηθούν σε συγχρονισμό με το δέντρο Joshua σε πιο ψυχρά κλίματα, γεγονός που αποτελεί άλλον ένα πιθανό παράγοντα πίεσης για το ατυχές φυτό. Όπως φαίνεται, η κλιματική αλλαγή δεν επηρεάζει μόνο μεμονωμένα είδη αλλά και τον τρόπο που αλληλοεπιδρούν τα είδη μεταξύ τους.
Όχι Μόνο Το Φυσικό Περιβάλλον: Η Κλιματική Αλλαγή Δημιουργεί Άλλες Απειλές Για Το Δέντρο Joshua
Ακόμα και αν ο σκόρος γιούκα καταφέρει να ακολουθήσει το ρυθμό του δέντρου Joshua, αν αψηφήσουν την κλιματική αλλαγή και καταφέρουν να προφυλαχθούν μαζί στο κλιματικό καταφύγιο του Πάρκου, υπάρχουν άλλες απειλές που καραδοκούν.
Εκτός από την απώλεια του φυσικού περιβάλλοντος, η κλιματική αλλαγή δημιουργεί και πιο άμεσες απειλές για την επιβίωση του δέντρου Joshua. Για παράδειγμα, ο πολλαπλασιασμός χωροκατακτητικών ειδών γρασιδιού, έχει συμβάλλει στην αύξηση των καταστροφικών δασικών πυρκαγιών που πλήττουν σφοδρά περιοχές της νότιας Καλιφόρνια. Όπως εξήγησε ο επιστάτης του Εθνικού Πάρκου Δέντρου Joshua, David Smith, στο National Geographic, «αυτά τα φυτά δεν εξελίχθηκαν με τη φωτιά και έτσι δεν επανέρχονται μετά από αυτή».
Ποιο είναι το διακύβευμα με την απώλεια του δέντρου Joshua;
Η Σημασία Του Δέντρου Joshua: Ένα Αναντικατάστατο Τμήμα Του Οικοσυστήματος
Το δέντρο Joshua διαδραματίζει ένα πολύ σημαντικό ρόλο στο οικοσύστημα. Παρέχει τροφή και καταφύγιο σε ένα μεγάλο αριθμό θηλαστικών, πτηνών, ερπετών και εντόμων. Ένα τοπικό είδος τρυποκάρυδου ανοίγει τρύπες στα κλαδιά του για να φτιάξει φωλιές, που στη συνέχεια μπορούν να καταληφθούν και από άλλα πουλιά. Οι νυκτόβιες σαύρες της ερήμου ζουν στα νεκρά φύλλα και κλαδιά του δέντρου και οι αρουραίοι ροκανίζουν τα ακανθώδη φύλλα του για να τα χρησιμοποιήσουν για τις φωλιές τους.
Και ας μην ξεχνάμε το φίλο μας, το σκόρο γιούκα. Αν εξαφανιστεί το δέντρο Joshua, που θα γεννάει ο σκόρος τα αυγά του;
Η Απώλεια Ενός Αγαπημένου Συμβόλου Της Ερήμου; Το Δέντρο Joshua, Η Κλιματική Αλλαγή και Η Ανθρώπινη Κουλτούρα
Το εμβληματικό δέντρο Joshua είναι γνωστό ανά τον κόσμο ως ένα σύμβολο της νοτιοδυτικής ερήμου. Παρότι οι πρώιμοι έποικοι το έβλεπαν με απέχθεια, η μοναδική του εμφάνιση είναι πόλος έλξης για χιλιάδες επισκέπτες του Εθνικού Πάρκου Δέντρου Joshua κάθε χρόνο, ενώ η ιδιαίτερη ομορφιά του έχει αποτελέσει έμπνευση για σύγχρονους μουσικούς, καλλιτέχνες, ακόμη και κινηματογραφιστές.
Ακόμη και πριν την άφιξη των Ευρωπαίων το 1769, πολλοί Ιθαγενείς λαοί κατοικούσαν στην περιοχή και χρησιμοποιούσαν το δέντρο Joshua για πολλούς διαφορετικούς σκοπούς. Οι λαοί Serrano, Cahuilla, Mojave και Chemehuevi χρησιμοποιούσαν τα κλαδιά και τα φύλλα του για να φτιάξουν, μεταξύ άλλων, χρηστικά αντικείμενα, όπως καλάθια, ενώ κατανάλωναν ακόμη και τα μπουμπούκια και τους σπόρους του.
Η Επιβίωση Του Δέντρου Joshua: Αυτό Είναι Το Τέλος Για Το Εμβληματικό Φυτό;
«Αυτή τη στιγμή», αναφέρει ο Brendan Cummings, o Υπεύθυνος Διατήρησης του Κέντρου Βιοποικιλότητας στο The Guardian, το δέντρο Joshua αποτελεί «ένα σύμβολο της απόλυτης αποτυχίας μας ως κοινωνία να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή. Θα ήθελα να πιστεύω ότι μπορεί να αποτελέσει ένα σύμβολο συλλογικής σύμπραξης.».
Η απώλεια του δέντρου Joshua μπορεί να αποβεί καταστροφική για το περιβάλλον, καθώς και για τους ανθρώπους που αναγνωρίζουν το φυτό ως μέρος της πατρίδας τους.
Μπορεί να σωθεί το δέντρο Joshua; Είναι δύσκολο να πει κανείς. Παρά τη σημαντική δράση που έχει ληφθεί για τον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής και τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου, υπολογίζεται ότι μόλις το 18,6% του αρχικού φυσικού περιβάλλοντος του δέντρου Joshua μπορεί να διασωθεί μέχρι το τέλος του αιώνα.
Ωστόσο, υπάρχουν σίγουρα αυτοί που παλεύουν για την επιβίωση του δέντρου Joshua. Μετά από μια αποτυχημένη προσπάθεια να αναγνωριστεί ως επαπειλούμενο είδος σύμφωνα με το Νόμο για τα Είδη Υπό Εξαφάνιση (Endangered Species Act), το 2019 οι WildEarth Guardians στράφηκαν δικαστικά κατά της απόφασης αυτής. Έτσι, το Σεπτέμβριο του 2020, με ομόφωνη απόφαση, η Επιτροπή Αλιείας και Θηραμάτων της Πολιτείας της Καλιφόρνια, ψήφισε για την προστασία του δέντρου Joshua με την υπαγωγή του στο Νόμο για τα Είδη Υπό Εξαφάνιση για διάστημα ενός έτους.
Αυτή θα είναι η πρώτη φορά που ένα είδος φυτού στην Καλιφόρνια, θα προστατευθεί λόγω απειλών που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή. Κατά τη διάρκεια αυτού του χρόνου προστασίας, οι επιστήμονες και οι ερευνητές, θα αναλύσουν τις απειλές που αντιμετωπίζει το δέντρο Joshua και θα υποβάλλουν την πρότασή τους στην Επιτροπή σχετικά με το αν θα πρέπει ή όχι να λάβει μόνιμη προστασία. Ας ελπίσουμε ότι θα ψηφίσουν ναι!
Θέλετε να στηρίξετε τους WildEarth Guardians και να τους βοηθήσετε να κατατάξουν το δέντρο Joshua στη λίστα με τα προστατευμένα δέντρα της Καλιφόρνια; Πατήστε εδώ και υπογράψτε το αίτημά τους.
Σχετικές Δημοσιεύσεις
Σχετικά με τη συγγραφέα
Η Katherine είναι δικηγόρος και εξειδικεύεται στην κλιματική αλλαγή, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την περιβαλλοντική διακυβέρνηση. Κατάγεται από τη νήσο Βανκούβερ και έχει ζήσει στην Ευρώπη και την Ασία, ενώ αυτή την περίοδο κατοικεί στο Μόντρεαλ.
Translated by: Alexandra Nikopoulou
Πηγές
Lady Bird Johnson Wildflower Center
The Joshua Tree Genome Project
KCET, δίκτυο στη Νότια και Κεντρική Καλιφόρνια
CBC Radio
The National Park Service
WildEarth Guardians
The National Wildlife Federation
Smithsonian Magazine
The Guardian
Ecosphere
Gizmodo
